۱-زمین

به محلی که درون آن هیچ گونه بنایی احداث نشده باشد زمین گفته می شود زمینها دارای

کاربری های مختلفی می باشند که در ادامه آموزشهای ملک آموز به آن اشاره خواهد شد .

زمین ممکن است بر اساس نوع محل ویژگی های متغیری داشته باشد بعنوان مثال در

ارتفاعات امکان دارد تپه گونه باشد و یا بر اثر فرسایش پستی و بلندی داشته باشد.

۲-آپارتمان

به مجموع واحدهایی که در یک یا چند ساختمان واقع شده و از نظر راه پله، ورودی اصلی و

گاهی پارکینگ و حیاط با یکدیگر مشترک هستند بنای آپارتمانی گفته می شود. آپارتمانها

معمولا دارای ۲ طبقه و بیشتر بنا می باشد که اغلب بصورت اداری ، تجاری و یا مسکونی

مورد استفاده قرار میگیرد.

۳-کلنگی

به ملکی اطلاق میشود که غیر قابل استفاده بوده و می بایست مجددا تخریب و نوسازی

شود . عمر ملک در ایران متاسفانه بسیار کم است و ملک ها خیلی زود کلنگی میشوند.

۴-  ویلایی

به ملک هایی گفته میشود که عمدتا محل زندگی یک یا نهایتا ۲ خانوار باشد و دارای حیاط

باشد.عمدتا کلنگی های قابل یکونت را ویلایی می گویند ویلا های مسکونی درون بافت

شهری از شکل و شمایل خاصی برخوردار است با ذکر یک مثال به ملکهای مسکونی ۲

واحدی و تکواحدی که دارای ۲طبقه و کمتر باشد ملک ویلایی گفته میشود.

۵- مستغلات

به ملکهایی که بصورت دربست برای استفاده یک خانواده و یا یک شرکت ویا تولیدی استفاده

می شود مستغلات گفته می شود . در کار املاک عمدتا به ملکهایی که بصورت یکجا فروخته و

یا اجاره داده می شود مستغلات گفته می شود. 

۶- ملک اداری

به واحدی که اغلب بصورت آپارتمانی باشد و مجوز لازم اداری را از شهرداری منطقه اخذ کرده

باشد که بصورت اداری استفاده شود ، ملک اداری گفته میشود . ملک های اداری نصب تابلو

را در محل مربوطه دارند و عمدتا رفت و آمد آنها از داخل ملک انجام می شود . آرایشگاه ها ،

آموزشگاهها و مراکز اداری که در سطح شهر بارها دیده اید که در ملکی موجود است و رفت و

آمد آنها از داخل ملک و دارای تابلو هستند عمدتا یا دارای سند اداری هستند و به این ملکها

اداری گفته می شود. اخذ مجوز اداری از شهرداری دارای شرایط خاصی است.

۷ - ملک تجاری

به محلی که در یک ملک مشرف به خیابان است و در آن اقدام به کار های تجاری می کنند و

دارای مجوز تجاری از شهرداری مربوطه می باشند را ملک سند تجاری می گویند . مغازه ها

عمدتا دارای سند تجاری می باشند اما ملک هایی نیز وجود دارد که رفت و آمد آنها از داخل

ملک است و دارای سند تجاری هستند. ملک های تجاری نیز مجوز نصب تابلو در محل ملک

خود را دارند و فرق بین ملک های اداری و تجاری نوع فعالیت آنهاست . مثلا در ملک اداری

امکان فروش جنس وجود ندارد و لی ملک های دارای سند تجاری می توانند اقدام به فروش

اجناس کنند. اخذ مجوز تجاری از شهرداری دارای شرایط خاصی است.

۸- مغازه

مغازها همان مشخصات ملک های تجاری را دارد با این فرق که یک مغازه می بایست حتما به

بیرون دسترسی مستغل داشته باشد و داخل آن کاملا دیده شود اما ملک تجاری در طبقات

قرار دارد و میتواند ورودی مشاع داشته باشد.

 
۹- ملک مسکونی با موقعیت اداری و تجاری

به املاکی که دارای کاربری مسکونی بوده و موقعیت آن بر خیابان ها و مکان های پرتردد باشد

ملک دارای موقعیت اداری گفته می شود.بعضی از مشاغل نیاز به مجوز اداری و یا تجاری را

ندارند که معمولا این نوع مشاغل در ملک های مسکونی با موقعیت تجاری و اداری فعالیت

می کنند. بعنوان مثال وکلا، مراکز درمانی از جمله کلینیک ها و در مانگاهها و داروخانه ها از

این نوع مشاغل است.

۱۰- مجتمع

به ملکهای آپارتمانی پر واحد که دارای حداقل ۲۰ واحد با مشاعات مربوطه باشد مجتمع گفته

می شود.در عصر کنونی با توجه به افزایش جمعیت زندگی بسوی مجتمع نشینی حرکت می

کند . داشتن هیئت مدیره نظم ساختمانی ، دارا بودن قوانین و امکانات خاص، موجود بودن

نگهبان و سرایدار از جمله ویژگی های یک مجتمع است .مجتمع ها اغلب بصورت مسکونی و

یا اداری تجاری استفاده می شود. 

۱۱ -مجتمع مسکونی

به مجموعه ای از واحد های آپارتمانی بالاتر از ۲۰ واحد که فقط جهت سکونت استفاده

میشود مجتمع مسکونی گفته می شود. مجتمع های مسکونی نیز دارای امکانات ویژه از

جمله لابی مشاعات وسیع و ….. می باشند.

۱۲-مجتمع اداری

به تجمع چندین واحد اداری در یک مجتمع که از آن بعنوان اداری استفاده مشود مجتمع اداری

گفته می شود.مجتمع های اداری عمدتا دارای امکاناتی خاص می باشند که از جمله آن به

تابلوهای راهنما و اعلانات ،محل نصب تابلو و …. می توان اشاره نمود.

۱۳-مجتمع تجاری (پاساژ)

به ملک هایی که دارای چندین باب مغازه باشدمجتمع تجاری و یا  پاساژ گفته می شود.

پاساژها عمدتا دارای ویژگی خاص و به صورت اختصاصی برای یک شغل و یا بصورت مختلط نیز

استفاده می شود . 

۱۴-مجتمع اداری تجاری

به مجموعه ای مختلط از چندین طبقه تجاری و چندین طبقه اداری مجتمع گفته می شود.

معمولا ترکیب تجاری و اداری با هم ساختمانی ویژه با امکانات ویژه را برپا خواهد کرد.

 
۱۵-برج

به اپارتمانهای بلند مرتبه دارای طبقات بیش از ۵ تا ۶ طبقه که دارای امکانات ویژه باشد برج

گفته میشود .برج ها عمدتا دارای امکانت مجتمع ها و برق اضطراری ، آسانسورهای ویژه

برای نفر بری و باربری و لابی من و پله های فرار و امکانات ویژه آتش نشانی می باشد. برج

ها نیز بصورت اداری تجاری و یا مسکونی استفاده می شود.

۱۶-برج باغ

به برجی که عمدتا دارای کاربری مسکونی باشد و امکانات از جمله مکان تفریحی پارک بازی

کودکان ،سالن های اجتماعات،داشتن امکانات تجاری از جمله داشتن سوپر مارکت بانک و

دیگر مشاغل در برج باشد برج باغ گفته می شود.در ساخت برج باغ عمدتا ۷۰% فضا می

بایست صرف امکانات مشاعی و ۳۰ درصد صرف بنا شود. به ملک هایی مجوز برج باغ داده

می شود که دارای حداقل ۲۰۰۰ متر زمین باشد

 
۱۷-باغ

به محلی که بنایی کوچک در آن وجود داشته و باقی ملک دارای درخت های فراوان باشد باغ

گفته می شود. باغ ها عمدتا در حومه شهر واقع شده و یا در محله های قدیمی وجود دارد.

 
۱۸-انبار

به محلی که جهت دپو کردن اجناس به منظورهای مختلف استفاده می شود انبار میگویند.

انبارها نیز دارای تقسیم بندی خاصی هستند که مرغوبیت انرا نوع تهویه هوا دسترسی در

طبقات و موقعیت دسترسی جهت بارگیری مشخص می کند.

منبع:  پایگاه آموزشی مشاورین املاک کشور (http://melkamooz.com )

تعریف انواع پروانه

1 - پروانه ساختمانی: مجوز قانونی ای که از طرف شهرداری برای هر گونه ساخت و ساز

برای صاحبان املاک صادر می شود.

2 -  تخریب و بازسازی: پروانه‌اي كه با تخريب بناي قديمي و احداث بناي جديد براساس طرح

تفصيلي صادر مي‌گردد.

3 -  اضافه اشکوب: مجوز احداث طبقاتي برروي طبقات موجود (توسعه بنا در ارتفاع).

4 – تبدیل: مجوزی که برای تبدیل یک واحد مسکونی به دو واحد، تبدیل واحد مسکونی به

اداری و یا تبدیل قسمتی از مسکونی به واحد تجاری و .... صادر می گردد.

5 – تغییرات تعمیرات:  پروانه‌اي كه منظور انجام تعميرات و تغييرات جزئي و كلي صادر گردد.

6 – تمدید پروانه:  در صورت منقضي شدن مهلت پروانه و يا عدم شروع عمليات ساختماني از

طرف مالك ، اعتبار پروانه تمديد و با همان مشخصات صادر خواهد شد.

7 – تغییر نقشه:  در صورت تقاضاي مالك و به شرط عدم شروع عمليات ساختماني نسبت به

تغييرات يا جابجايي فضاها يا توسعه بناي پروانه‌هاي معتبر ، پروانه تغيير نقشه صادر خواهد

شد.

8 -  ابطال پروانه:  در صورت تقاضاي مالك با اخذ اصل پروانه صادره و ابطال آن و پيوست به

پرونده بصورت مكانيزه نيز پروانه باطل و تصوير به مراجع ذيربط اعلام مي گردد و با رعايت ضوابط

و مقررات پرداختي هاي مالك عودت گردد.

9 – تعویض مهندس ناظر یا مجری: در صورت درخواست مالك و با رعايت ضوابط و مقررات و

موافقت ناظر و مجري و مراجع ذيصلاح و معرفي ناظر و مجري جديد مجوز فوق صادر مي‌گردد.

تعریف انواع گواهی

1 – عدم خلاف: در صورت شروع به كار ساختماني طبق پروانه صادره براي هرگونه معامله و يا

انقضاي مهلت پروانه (براي ادامه عمليات ساختماني يا بروز خلاف، پس از رسيدگي،‌گواهي

جديدي به نام عدم خلاف صادر مي‌گردد.

2 – بلامانع ناحیه:  در موارد بروز تخلفات جزئي كه منجر به جلوگيري شود، پس از رفع  خلاف

يا رسيدگي به آن، مجوز ادامه كار از شهرسازي منطقه به ناحيه مربوطه صادر خواهد شد.

3 – بلامانع شهرسازی:  درصورت درخواست انواع پروانه و كشف خلاف در بنا و  رسيدگي به

آن براي سهولت روند اداري و ادامه كار،  بلامانع شهرسازي صادر خواهد شد.

4 – پایان کار: در صورت پايان عمليات ساختماني و عدم وجود تخلف و ارائه گواهي  صحت اجرا

از جانب مهندس ناظر گواهي پايان كار ساختماني توسط شهرداري صادر مي‌شود.

5 – پایان کار آپارتمانی:  صدور گواهي پايان ساختمان يا عدم خلاف در مورد هريك از

آپارتمان‌هاي يك مجتمع بشرطي كه در اختصاصيات و مشاعات تخلفي حادث  نشده  باشد.

6 – پایان کار قبل از 49: جهت بناهايي با هر كاربري كه قبل از ارديبهشت سال 1349 احداث و

بهره برداري گرديده‌اند ( شامل مقررات طرح جامع  تهران نمي‌باشند) پايان ساختماني قبل از

1349 صادر مي‌گردد.

7 – تمدید پایان کار: در صورت انقضاي اعتبار پايان كار و عدم وجود هرگونه خلاف يا تغييرات در

بنا پايان كار مذكور  با همان مشخصات مجدداً‌ تمديد مي‌گردد.

منبع: http://www.midoonesti.com

 الف - راهنمای مربوط به امور مالی (اداره درآمد)

عوارض مختلف شهرداری و میزان پاداش این عوارض درصورتیکه نقدا پرداخت گرد
عوارض قابل تقسیط
عوارض غیرقابل تقسیط
چگونگی استفاده از جایزه خوش حسابی
اسناد برگشتی
صدور مجوزهای حفاری جهت انشعاب (آب، گاز، برق و تلفن)
استعلام دفترخانه برای انتقال ملک (ماده74)
نحوه اخذ تسویه حساب یا گواهی پرداخت
تشکیل پرونده نوسازی جهت تفکیک آپارتمان
دریافت مفاصا حساب یا پرداخت عوارض ملک و زمین

ب - راهنمای شهرسازی

انواع مجوز و پروانه های ساختمانی
مدارک لازم جهت تشکیل پرونده صدور پروانه ساختمانی
مرحله اول گردشکار صدور پروانه ساختمانی
مدارک لازم هنگام ارائه نقشه بابت بررسی و صدورفیش عوارض
مرحله دوم گردشکار صدور پروانه ساختمانی
مدارک لازم پس از تایید نقشه
مرحله سوم گردشکار صدور پروانه ساختمانی
موارد قابل ذکر جهت اخذ پروانه ساختمانی
مدارک مورد نیاز جهت استعلام آتش نشانی
تخریب و نوسازی
عدم خلاف ساختمان
انواع گواهی ساختمانی
دریافت گواهی پایان کار
صدور پایان کار (پیش نویس)
تفکیک و تجمع
استعلام طرح
کسب و پیشه
مراحل دریافت مجوز نصب تابلو

ج - آشنایی با ضوابط شهرسازی شهرداری تهران

کمیسیون ماده 100 شهرداری
نحوه اعتراض به رای بدوی کمیسیون ماده 100
نحوه محاسبه عوارض پذیره برای واحد های اداری و تجاری
نحوه محاسبه عوارض صدور پروانه ساختمانی(مجتمع های مسکونی)
نحوه محاسبه عوارض صدورپروانه ساختمانی(خانه های مسکونی یک واحدی)

اصطلاحا آشپزخانه قلب خانه است و خانم خانه دار منزل زمان زیادی را برای تهیه غذا و

شست و شو در آنجا صرف می کند.

آشپزخانه به دلیل وجود لوازم و اثاثیه زیاد و نیاز به صرفه جویی در فضا، یکی از سخت ترین

فضاها برای طراحی است و باید از لحاظ بصری و عملکردی به طور صحیح طراحی شود. برای

اطمینان از طراحی آشپزخانه به صورت کارآمد و بدون مشکل در نظر گرفتن طیف گسترده ای

از نکات ضروری است.


اساسا طراحی آشپزخانه به منظور سازماندهی وسایلی مانند: اجاق گاز، یخچال و فریزر

،لباس شویی،سینک و یک محل جهت پخت و پز است. این نقاط در کنار یکدیگر یک مثلث

تعریف میکنند که به آن مثلث عملکرد میگویند.

1 - مثلث عملکرد:

بهترین مثلث کاری باید کمتر از 6.4 متر طول داشته باشد. اگر طول مثلث کاری به بیش از 7.9

متر برسد، نقل مکان از یک فضای کاربردی به فضای دیگر در آن سخت و ناکارآمد می شود.

اضلاع مثلث انجام کار: حاصل جمع طول اضلاع این مثلث ( محیط مثلث ) که رئوس آن در نقطه

مرکزی واقع در جلوی وسیله ( اجاق و یا ظرف شوئی ) قرار دارد می بایست در یک محدوده

خاص باشد . گراند جان ( ۱۹۷۳ ) حداکثر محیط این مثلث را برای آشپزخانه های کوچک ۷۰۰۰

میلی متر( ۷ متر) و برای آشپزخانه های بزرگ ۸۰۰۰ میلی متر ( ۸ متر ) توصیه نموده است .

استاندارد دیگری ( دپارتمان محیط ۱۹۷۲ ) حداقل و حداکثر آنرا ۳۶۰۰ و ۶۶۰۰ میلی متر و

فاصله میان ظرف شوئی و اجاق خوراک پزی را ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ میلی متر تعیین نموده است . 

2 – طرح و چیدمان آشپزخانه:

الف) آشپزخانه تک جداره: در این آشپزخانه که ساده ترین نوع آشپزخانه است تمامی لوازم و

وسایل در امتداد هم قرار می گیرند. این نوع آشپزخانه مناسب فضاهای باریک و طولانی

است. بهتر است در این آشپزخانه یخچال و فریزر در انتهای فضا قرار گیرند تا هنگام باز شدن

درب آنها در عبور و مرور اختلال ایجاد نشود.

ب) آشپزخانه دو جداره: در این نوع آشپزخانه که بر روی دو دیوار موازی اجرا می شود، سینک

ظرفشویی و اجاق گاز در یک سمت قرار می گیرند و یخچال و فریزر در سمت دیگر. در واقع

منطقه آماده سازی در یک سمت و منطقه شستشو و پخت و پز در مقابل قرار می گیرند.

بین دو سمت دیوار باید حداقل 2191 میلی متر وجود داشته باشد در غیر این صورت اجری این

آشپزخانه توصیه نمی شود.

ج) آشپزخانه های U و L شکل: معمولا چیدمان این نوع آشپزخانه بین سه دیوار صورت می

گیرد بنابراین این نوع آشپزخانه هم برای فضاهای کوچک و هم برای فضاهای بزرگ کاربرد دارد.

د) آشپزخانه جزیره ای: این نوع آشپزخانه در فضاهای بزرگ قابل اجرا است و یک فضای بزرگ

جهت انجام امور در این آشپزخانه وجود دارد. معمولا جزیره در وسط آشپزخانه قرار می گیرد.

 
3 – مناطق آشپزخانه: آشپزخانه دارای سه فضای کاربردی است:

الف) منطقه شستشو: معمولا در این منطقه یک سینک ظرفشویی دوقلو، یک ماشین

ظرفشویی و یک ماشین لباسشویی قرار می گیرد. هنگام قرار گیری سینک لازم است سطل

آشغالی در نزدیکی آن تعبیه شود و برای جلوگیری از بهم ریختگی، در بالا فضایی برای قرار

گیری ظروف در نظر گرفته شود.

ب) منطقه نگهداری: این منطقه محل قرار گیری یخچال و فریزر است و فضای آن باید طوری در

نظر گرفته شود که برای یخچال و فریزر مناسب باشد.

ج) منطقه پخت و پز: این منطقه محل قرار گیری اجاق گاز و ماکروفر است. باید دقت شود تا

در این منطقه ظروف مورد نیاز برای آشپزی در دسترس باشد. باید سیستم تهویه مناسب

مانند انواع هود نیز در نظر گرفته شود. به منظور دسترسی و پخت و پز آسان غذا حداقل 80

سانتی متر فضا به عنوان راهرو مورد نیاز است.

4 – ابعاد کابینت استاندارد:

الف کابینت زمینی: ارتفاع 90 سانتی متر، عمق 50 سانتی متر و عرض 60 سانتی متر.
ب) کابینت هوایی: ارتفاع 70 سانتی متر و عمق 30 سانتی متر.
بین کابینت هوایی و کابینت زمینی نیز یک فاصله 60 سانتی متری در نظر گرفته می شود.

یک پروژه معماری در سه فاز صفر، یک و دو شکل می گیرد که این سه فاز باید مرتب و

سلسله وار پشت سر هم قرار گیرند.

1 -  تعریف فاز صفر معماری: عبارت است از مطالعات و کسب اطلاعات در رابطه با نیازهای

پروژه، اقلیم، الزامات شرایط محیطی، قوانین و استانداردها.

2 -  تعریف فاز یک معماری: اطلاعات کسب شده فاز صفر در قالب ارائه طرح ها و نقشه های

اولیه یا نقشه های فاز یک می باشد که این نقشه ها شامل: پلان ها، نماها و مقاطع می

باشد.

این نقشه ها ویژگی های معماری ساختمان از جمله نحوه استقرار، کیفیت و روابط فضاها و

مشخصات نمای ساختمان را نشان می دهد.

می توان از این نقشه ها برای معرفی ساختمان به کارفرما و استفاده کنندگان و اخذ نظر آنها

استفاده نمود. همچنین به وسیله این نقشه ها می توان امکانات مربوط به اجرای سازه،

تاسیسات ساختمان، هزینه و زمان اجرای پروژه را ارزیابی نمود. از آنجایی که این نقشه ها

مبنای قضاوت و تصمیم گیری کارفرمایان، استفاده کنندگان و سرمایه گذران هستند، دقت در

کیفیت ترسیمات و ارائه درست طرح اهمیت پیدا می کند.

با استفاده از ماکت، ترسیمات سه بعدی، بهره گیری از امکانات رنگ و سایه روشن، پروژه باید

به طور ملموس و قابل درک معرفی شود. بهره گیری از این روش ها علاوه بر تفهیم طرح به

دیگران، به طراح کمک می کند کمبودهای احتمالی طرح را تشخیص داده و در مراحل بعد، آنها

را رفع نماید. از این رو، سرنوشت هر طرحی به نحوه ترسیم و ارائه آن بستگی پیدا می کند.

در ارائه نقشه های فاز یک، معمولا برای ایجاد حس عمق در پلان، داخل دیوارها را پررنگ

نموده، و برای قابل درک تر شدن فضاها، مبلمان فضاها را نیز ترسیم می کنند.

این نقشه ها جهت اخذ مجوزهای لازم برای ساخت به مراکز صدور پروانه اعم از شهرداری ها

یا بخشداری ها و .... ارائه می شوند.

3 -  تعریف فاز دو معماری: در نقشه های فاز یک نوع فونداسیون ها، انواع ستون ها، مسیر

لوله ها، جنس دیوارها، مصالح کف سازی، جنس و جزئیات درها و پنجره ها، محل استقرار

لامپ ها و .... مشخص نیستند. با توجه به اینکه نقشه های فاز یک ساختمان فاقد دقت و

اطلاعات لازم برای اجرای ساختمان هستند، با استفاده از آنها نقشه های اجرایی ( فاز دو )

می شود. نقشه های فاز دو ساختمان شامل موارد زیر است:

الف) نقشه های فاز دو معماری: توسط مهندس معمار تهیه می شود و شامل مشخصات

مصالح و جزئیات اجرایی قسمت های مختلف ساختمان است.

ب) نقشه های فاز دو سازه: توسط مهندس محاسب تهیه می شود و شامل مشخصات

فونداسیون ها، ستون ها، تیرها و پوشش سقف ها می باشد.

ج) نقشه های تاسیسات مکانیکی: توسط مهندس مکانیک تهیه می شود و شامل سیستم

آب رسانی، دفع فاضلاب، نحوه گرمایش و سرمایش می باشد.

د) نقشه های تاسیسات الکتریکی: توسط مهندس برق تهیه می شود و شامل سیستم

روشنایی، کلید و پریز و تلفن ساختمان می باشد.

فهرست نقشه های فاز دو:

شامل: جدول نازک کاری، پلان اندازه گذاری، پلان کفسازی و مبلمان، پلان سقف کاذب، پلان

تیپ بندی در و پنجره و ارجاعات ( کد گذاری )، پلان نعل درگاه، پلان فونداسیون و کرسی

چینی، پلان تیر ریزی، سایت پلان، پلان فاز دو بام، پلان تاسیسات مکانیکی ( آبگرم و آبسرد،

گرمایش و سرمایش، فاضلاب )، پلان تاسیسات الکتریکی، برش های فاز دو، نماها،

بزرگنمایی سرویس بهداشتی، بزرگنمایی پله ( برش و جزئیات اجرایی پله )، تیپ بندی در و

پنجره، جزئیات اجرایی خاص پروژه که دقیقا مرتبط با همان پروژه باشد و ارائه جزئیات عمومی

می باشد.

مجموعه ی نقشه های فوق زیر نظر مهندس معمار کنترل و هماهنگ می شود و در مجموع

به عنوان نقشه های اجرایی ساختمان مورد استفاده برنامه ریزان و مجریان پروژه قرار می

گیرد.

4 – تعریف فاز سه معماری: مرحله اجرای پروژه و انجام عملیات ساخت است که پس از فاز

دو معماری، برنامه ریزی شده و انجام می گیرد.

 

1 – مسکن چیست؟

معنی مسکن در لغت نامه دهخدا: جاي باشیدن و خانه، منزل و بيت، جاي سكونت و مقام،

جاي آرام.

مسكن اسم مكان است بر وزن مفعل به معناي محل آرامش و سكونت كه از ماده سکن به

معني آرامش مي آيد و در اصطلاح به مكاني مي گويند كه انسان در آن زندگي مي كند.

در تعریف مرکز آمار ایران « واحد مسکونی، مکان، فضا و یا محوطه ای است که یک یا چند

خانوار در آن سکونت داشته و به یک یا چند ورودی ( شارع عام یا شارع خاص ) راه داشته

باشد » ( مرکز آمار ایران، 1375 ).

مسکن مقوله ای گسترده و پیچیده با ابعادی متنوع است و امروزه به عنوان مکان فیزیکی و

سرپناهی است که نیاز اولیه و اساسی انسان مانند خواب، خوراک، استراحت و حفاظت در

برابر شرایط جوی را فراهم آورده و از لحاظ روانی نیز اطمینان خاطر درونی در شخص یه وجود

می آورد.

2 – عرصه چیست؟

به تعدادی از فضاها و عملکردهای سازگار که با هم وابستگی معمــاری داشته و در بخش

مشخصی از نقشه طرح ما مکان یابی گردند عرصه گوییم .

می توان بخش های مختلف خانه را با توجه به انواع نیازهای خانواده و تنوع فعالیت ها به پنج

عرصه خصوصی و فردی، خانوادگی، پذیرایی و مراسم، خدمات و پشتیبانی و عرصه فضای باز

تقسیم نمود. در طرح خانه ممکن است این عرصه ها از هم مستقل باشند و یا با هم دارای

اشتراک و تداخل باشند.

الف) عرصه خصوصی و فردی:  برای داشتن یک زندگی بهتر، لازم است بین زندگی جمعی و

خصوصی افراد تعادل ایجاد شود. عرصه خصوصی که فضایی غیر رسمی است از مهمترین

قسمت های ساختمان می باشد و در صورت امکان باید در بهترین و مهمترین موقعیت طراحی

مکان یابی شود.

ب) عرصه خانوادگی: بی تردید این عرصه، قلب زندگی خانوادگی و مهمترین بخش خانه است.

فضایی است خصوصی، خودمانی، آزاد و راحت. این عرصه شامل نشیمن خانوادگی،

آشپزخانه و غذا خوری خانوادگی می باشد و در خانه های بزرگتر، فضای صبحانه خوری نیز به

آن اضافه می شود. بهتر است این فضای غیر رسمی در صورت امکان در بهترین موقعیت قرار

گیرد، رو به آفتاب و فضای حیاط باشد و در صورت امکان دسترسی مستقیم به حیاط و بالکن

داشته باشد.

ج) عرصه پذیرایی و مراسم: شامل ورودی، پذیرایی و غذاخوری می باشد. این فضاها وسیله

ارتباط بین اعضای خانواده، افراد فامیل، دوستان و همسایگان می باشد. نحوه دسترسی و

ورود به این فضاها بخش مهمی از طرح را تشکیل می دهد.

د) عرصه خدمات و پشتیبانی: این عرصه شامل پارکینگ، انبار، موتور خانه و زیرزمین می

باشد. راحتی آسایش زندگی در یک خانه بستگی به پیش بینی و طراحی این عناصر دارد. اگر

چه یک خانه ممکن است فقط یکی از این عناصر را داشته باشد.

ه) عرصه فضای باز:  طراحی یک خانه زمانی میسر خواهد شد که همزمان با طراحی فضای

داخلی، طراحی حیاط و محوطه در واحد همسایگی نیز مدنظر قرار گیرد. فضای باز خانه مانند

فضای نیمه بازT بسته به اینکه در ترکیب با کدام یک از حوزه های خصوصی و خانوادگی قرار

گیرد به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیم می شوند. بهترین راه مواجه شدن با این

دوگانگی پیش بینی یک حیاط خلوت و یک حیاط بزرگتر است. این حوزه از خانه باید از طریق

مکان یابی مناسب فضاها و استفاده از فضای سبز و محوطه سازی از دید عابران و همسایگان محفوظ

بماند. استفاده از آبنما نیز در چنین فضاهایی الزامی است.

شهروند گرامي: خواهشمنديم قبل از ارائه درخواست به دفتر خدمات الکترونيک شهر ، مدارک

و مستندات لازم را مطابق اين دفترچه راهنما تهيه ، کنترل و ارائه نمايند، تا منجر به تأخير در

انجام کار و يا پرداخت هزينه اضافه نگردد.

انواع مجوز و پروانه ساختماني

- پروانه ساختماني (اراضي باير يا باغات)

- تخريب و نوسازي

- تعويض مهندس

- اضافه اشکوب

- تغيير نقشه

-توسعه بنا

- تغييرات

- تبديل

گردش کار صدور انواع پروانه ساختماني

صدور پروانه ساختماني داراي سه مرحله مي باشد که عبارتند از:

مرحله اول: تشکيل پرونده ، ثبت درخواست تا صدور نقشه

مرحله دوم: ارائه نقشه هاي معماري توسط مالک تا صدور و پرداخت فيش عوارض

مرحله سوم: تکميل مدارک ، صدور و تحويل پروانه

مدارک لازم براي تشکيل پرونده صدور دستور نقشه

- اصل و تصوير سند مالکيت

- اصل و تصوير شناسنامه و کارت ملي مالک و يا مالکين

- در صورتي که مالک شخص حقوقي باشد ، ارائه معرفي نامه رسمي با تعيين حدود

اختيارات نماينده ، اساسنامه و روزنامه رسمي شرکت الزامي است.

- در صورت مراجعه وکيل ، اصل و تصوير وکالت نامه ، شناسنامه و کارت ملّي وکيل الزامي

است.

- اصل و تصوير فيش نوسازي سال جاري ملک

- در صورت فوت مالک (اصل و تصوير گواهي انحصار وراثت همراه با شناسنامه و کارت ملي

وراث)

- نقشه 2000/1 وضع موجود که محل دقيق ملک توسط مالک يا وکيل قانوني ايشان بر روي آن

مشخص شده است.

- در امـلاک داراي اشکـال خـاص و يـا شيب هاي بسيـار تـنـد و يا بيش از 3000 مـترمربع ،

ارائه نـقـشـه 2000/1 با تأييد مهندس ذيصلاح الزامي است.

- در صورتي که ملک فاقد ساختمان باشد ، ارائه نظريه کميسيون ماده 12 و يا گواهي عدم

استفاده از مزاياي مواد 6 و 8 قانون اراضي شهري الزامي است.

- اصل و تصوير صورت مجلس تفکيکي براي املاکي که داراي سند آپارتماني مي باشند.

- ارائه فيش آب ، برق  ، گاز و تلفن

توجه: جهت درخواست هاي صدور پروانه حضور کليه مالکين و يا وکيل قانوني ايشان الزامي

است.

مرحله اول: (از تشکيل پرونده تا صدور دستور نقشه)

- تشکيل پرونده: کارشناس تشکيل پرونده دفتر موظف است پس از اخذ مدارک ، تاييد صحت

مدارک و تطبيق آنها ، درخواست متقاضي را در سيستم ثبت نموده و رسيد آن را که شامل

شماره پرونده ، تاريخ ثبت ، نام مأمور بازديد و زمان بازديد مي باشد ، تحويل متقاضي نمايد.

شهروند گرامي: لطفاً رسيد مدارک تحويلي و فيش تعرفه خدمات را از کارشناس تشکيل

پرونده دفتر درخواست و کنترل نماييد.

- بازديد: مأمور بازديد دفتر موظف است در زمان اعلامي از ملک مورد درخواست بازديد و

گزارش خود را در سيستم ثبت نمايد.

توجه: لطفاً در زمان اعلام شده ، شرايط لازم براي بازديد از ملک را فراهم نماييد ، در غير

اينصورت مسئوليت تأخير در روند بررسي پرونده و هزينه هاي مرتبط بر عهده شما مي باشد.

- طرح تفصيلي و بر و کف: نظريه طرح تفصيلي و بر و کف از منطقه به صورت سيستمي اخذ

و پرونده الکترونيک به مرحله صدور نقشه ارسال مي شود.

توجه: مسئول دفتر خدمات الکترونيک شهر موظف به پيگيري از منطقه بوده ، لذا از مراجعه

حضوري به شهرداري منطقه خودداري گردد.

- صدور دستور نقشه: با تأييد سيستمي رئيس صدور پروانه ، دستور نقشه در دفتر خدمات

الکترونيک شهر چاپ مي شود.

شهروند گرامي: هنگام اخذ دستور نقشه کنترل نماييد که دستور نقشه ، مربوط به ملک مورد

درخواست شما بوده و مغايرتي با نوع درخواست شما نداشته و ممهور به مهر دفتر خدمات

الکترونيک شهر باشد.

 مرحله دوم: (از ارائه نقشه هاي معماري تا صدور فيش عوارض)

 - رسيد نقشه: هنگام تحويل نقشه هاي معماري به دفتر خدمات الکترونيک شهر ،

کارشناس دفتر موظف است ، کليه مدارک ذيل را اخذ نموده و به متقاضي رسيد تحويل نمايد.

- يک سري نقشه معماري ممهور به مهر و امضاي مهندس معمار همراه با لوح فشرده

حاوي فايل نقشه هاي معماري (DWG)

- گواهي تعهد مهندس معمار که در دفتر خانه  اسناد رسمي امضاي ايشان و مالک تأييد

شده باشد همراه با تصوير پروانه اشتغال مهندس معمار.

توجه : دفتر خدمات الکترونيک شهر کد 1702 از دريافت مدارک ناقص معذور مي باشد.

- بررسي و کنترل نقشه هاي معماري: کارشناس کنترل فني دفتر ، نقشه هاي معماري را

با ضوابط شهرسازي و مقررات ملّي ساختمان و ابعاد بر و کف تطبيق داده و در صورت مغايرت

موظف است کليه اشکالات نقشه را در سيستم ثبت و پرينت آن را به مالک براي اصلاح ،

تحويل نمايد.

پس از تأييد نقشه ، برگ تعهد مهندس معمار در سيستم ثبت و صلاحيت و ظرفيت ايشان

کنترل ميشود.

- اعلام عوارض : بر اساس اطلاعات پايه ملک مورد درخواست ، تعداد مالکين و بناي مورد

درخواست در نقشه هاي تأييد شده ، تسهيلات و ... سيستم به صورت اتوماتيک عوارض صدور

پروانه را محاسبه کرده و در دفتر خدمات الکترونيک شهر چاپ مي شود ؛ همچنين مبلغ آن به

صورت سيستمي براي اداره درآمد شهرداري منطقه ارسال مي گردد. همزمان از طريق پيامک

به متقاضي اطلاع داده مي شود تا نسبت به اخذ فرم عوارض از دفتر و مراجعه به شهرداري

منطقه جهت پرداخت آن اقدام نمايد.

 مرحله سوم: (تکميل مدارک صدور و تحويل پروانه)

 پس از پرداخت عوارض متعلقه ، مدارک ذيل مي بايست توسط مالک ارائه شود.

- چهار سري نقشه معماري تاييد شده با امضا و مهر مهندس معمار

- چهار سري نقشه محاسباتي با امضا و مهر مهندس محاسب به همراه فايل اسکن شده و

لوح فشرده و برگ تعهد تهيه نقشه هاي محاسباتي که توسط مالک و مهندس در دفترخانه

اسناد رسمي گواهي امضا شده باشد.

-چک ليست زلزله با امضا و مهر مهندس محاسب و ناظر

- چـک ليست مبحث 19(صرفه جويي در انرژي) با امضا و مهر مهندس معمار و ناظر به هـمراه

فايل اسکن شده و لوح فشرده

- در صورتي که درخواست تخريب و نوسازي باشد؛ فرم تعهد بناي موجود با امضاي مالک و يا

وکيل قـانوني وي کـه در دفـترخـانه اسـنـاد رسمـي گـواهـي امـضا شده باشد به هـمراه

فـايل اسکن شده و لـوح فشرده

- چهار سري نقشه تأسيسات برق با امضا و مهر مهندس برق به همراه برگ تعهد تهيه

نقشه هاي برق که توسط مالک و مهندس در دفترخانه اسناد رسمي گواهي امضا شده

باشد

- چهار سري نقشه تأسيسات مکانيکي با امضا و مهر مهندس مکانيک به همراه فايل اسکن

شده و لوح فشرده همراه با برگ تعهد تهيه نقشه هاي مکانيکي که توسط مالک و مهندس در

دفترخانه اسناد رسمي گواهي امضا شده باشد.

- فرم تعهد مهندس مجري بابت ساختمان هاي بيشتر از3000 مترمربع و با ساختمان هاي 5

طبقه روي پيلوت و بيشتر که توسط مالک و مهندس در دفترخانه اسناد رسمي گواهي امضا

شده باشد.

- تعهد نظارت که توسط مالک و مهندس در دفترخانه اسناد رسمي گواهي امضا شده باشد.

- دو جلد گزارش مـکانيک خـاک بابـت سـاختـمان هـاي بـيـشـتـر از 5 طبقه به همراه فايل

اسکن شده و لوح فشرده آن.

- سه سري جزييات و نقشه هاي سازه نگهبان ممهور به مهر و امضا مهندسين محاسب و

ناظر

- اخذ مجوز از امور مهندسين ناظر براي املاک با متراژ بالاي 5000 مترمربع و با 10طبقه به

بالا.

- مالک و مهندس ناظر در مرحله صدور فيش اعلام عوارض مي بايست در يکي از دفاتر

اسناد رسمي حاضر شده و فرم تعهد پروانه ساختماني و نکات لازم جهت اجراي ساختمان را

گواهي امضا نموده و در مرحله پيش نويس تحويل دفتر خدمات الکترونيک شهر نمايند.

توجه:

- لازم به ذکر است در پايان اين مرحله  تعرفه دستمزد دفتر خدمات الکترونيک شهر مي

بايست توسط مالک يا وکيل قانوي وي تسويه حساب گردد.

- مالک موظف است قبل از شروع عمليات تخريب جهت ايمن سازي ، هماهنگي لازم را با

ادارات آب ، برق ، گاز و مخابرات به عمل آورد.

- براي ساختمان هاي مسکوني 6 طبقه روي همکف و بيشتر و ساختمان هاي با کاربري

غيرمسکوني اخذ تأييديه سازمان آتش نشاني الزامي است. (اين تاييديه به طور اتوماتيک از

سيستم اخذ مي شود)

- در صورتي که مدارک اعلام شده ، ناقص به دفتر خدمات الکترونيک شهر تحويل گردد ،

مسئوليت تأخير در صدور پروانه به عهده مالک خواهد بود.

صدور پروانه: کارشناسان کنترل فني دفتر خدمات الکترونيک شهر موظف به تطبيق نقشه هاي

معماري تأييد شده با نقشه هاي محاسباتي ، برق و مکانيک ارائه شده مي باشند. در صورت

مغايرت کليه اشکالات به مالک اعلام تا نسبت به اصلاح آن اقدام نمايد.

در صورت عدم تأييد صلاحيت و ظرفيت مهندس ناظر ، محاسب ، برق و مکانيک ، برگه چاپي

دلايل اعلامي سيستم به متقاضي براي اصلاح تحويل مي گردد.

- تأييد پيش نويس

- تأييد شهرداري منطقه

- چاپ پروانه

- ارسال به کارتابل مهندس ناظر: يک نسخه از پروانه صادره به کارتابل مهندس ناظر در وب

سايت شهرداي تهران به نشاني www.tehran.ir در قسمت سامانه سهميه مهندس ناظر

براي بهره برداري ارسال مي شود.

- تحويل به مالک: پروانه صادره از طريق اداره پست به آدرس اعلام شده در زمان ثبت

درخواست توسط مالک و يا نماينده قانوني وي ، تحويل مي گردد.

1 – نما چیست؟

معنی لغوی واژه نما در لغت نامه دهخدا: صورت ظاهری هر چیزی، آنچه که در معرض دید وبرابر

منظور از نما در صنعت ساختمان سازی سوی بیرونی ساختمان است و بیشتر نمایی جنبه

عمومی دارد که به سمت کوچه و بافت شهر باز می شود، در معرض دید عموم قرار دارد و با

فضاهای شهری نیز در تماس است. نمای ساختمان ها تعریف کننده فضای خیابان یا میادین

هستند بنابراین نما عنصری جدایی ناپذیر از بدنه شهری محسوب می شود و طراحی آن از

اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار است.

طی دهه های گذشته در ایران شهر نشینی با شتاب فزاینده ای گسترش یافته و این روند

همچنان ادامه دارد. با گرایش مردم به شهرنشینی و رشد جمعیت شهرها تقاضای زیادی

برای تهیه مسکن به وجود آمده که این موضوع مشکلات عدیده ای در زمینه توسعه شهری را

به وجود آورده است. ناتوانی در پاسخگویی مطلوب و مناسب به این مساله، وضعیت نامطلوبی

را به صورت بی مسکنی، بد مسکنی و تنگ مسکنی برای بسیاری از اقشار جامعه به همراه

آورده است.

سازندگان و تولیدکنندگان مسکن آزاد به‌دلیل اینکه به‌دنبال فروش سریع و بازگشت سرمایه

خود هستند، سعی در هر چه بیشتر مطرح کردن خود در محله مسکونی و نمایشی متمایز از

بنای خود دارند و به همین دلیل یکی از دلایل عمده ناهماهنگی نمای ساختمان‌ها در سطح

شهر هستند.

در رابطه با مسکن تعاونی شرایط بدتری وجود دارد. به دلیل وضعیت مالی ضعیف سازندگان و

اینکه ساکنان و مالکان به‌دنبال فروش ساختمان نیستند، بدون انجام عملیات پایانی نظیر

نماسازی مورد استفاده قرار می گیرند و یا با کمترین هزینه و بدون طراحی نما، حجم و کالبد

ساختمان رها می‌شود. البته در سال‌های اخیر در شهر تهران هیچ ساختمانی بدون

نماسازی نبوده است، لیکن این مساله در شهرستان‌ها همچنان انجام می‌شود.

2 – چرا نما اهمیت دارد؟

پس از مطرح شدن دوباره اهمیت فضاهای عمومی و ارزش زندگی، در سال های اخیر، نما

اهمیت دوباره ای یافته است. نما درون ساختمان را از بیرون و در واقع فضای خصوصی را از

فضای عمومی جدا می کند. نما نشانگر موقعیت فرهنگی سازندگان ساختمان، میزان نظم

طرح ساختمان، امکانات و ذوق و تزیین و خانه آرایی طراح و مالک و معرف وضعیت ساکنان

ساختمان در بین عموم است. نما در حقیقت صورت ساختمان و بهترین بیان حالتی است که

فرد طراح یا مالک از خود در برابر بیرون دارد.

3 – نمای مدرن چیست؟

اصول طراحی این نما تابع قوانین معماری مدرن است. تفاوت اساسی نماهای مدرن و

نماهای کلاسیک حذف تزئینات و ساده تر شدن عناصر در نماهای مدرن است. مصالح به کار

رفته نیز بر خلاف نمای کلاسیک معمولا بیش از یک مصالح است. با وجود تأکید معماری مدرن

بر ساده شدن طرح آنچه گاهی در نماهای طراحی شده در ایران مشاهده می شود تعدد

مصالح بکار رفته در اینگونه نماها، شکستگی بیش از حد فرم ها، استفاده از فرم های

نامتعارف و بهم ریختگی نماست که با هدف جذاب تر کردن نما انجام می شود ولی اغلب

نتیجه ای نامطلوب دارد. شهرداری اکنون ضوابطی تدوین کرده که از تعدد مصالح، استفاده از

فرم های نامتعارف و بهم ریختگی بیش از حد نما جلوگیری کند.

4 – عوامل موثر در نما سازی ساختمان های مدرن:

-نحوه و میزان دسترسی سازندگان و مالکان ساختمانها به مصالح ساختمانی.
-نوع و شیوه اجرایی که در احداث ساختمان بکار گرفته می‌شود.
-نوع کاربری ساختمان یا فضای مورد نظر (اداری ، مسکونی ، آموزشی و …).
-شرایط و وضعیت محل یا منطقه احداث ساختمان (آب و هوا، میزان رطوبت، زمین شناختی و…).
-مسایل اقتصادی از نظر میزان بودجه و اعتبار اختصاص یافته برای احداث سازه مورد نظر (درپروژه های دولتی) و میزان توان مالی افراد در ساخت منازل شخصی.
-رعایت اصول زیبایی شهری یا روستایی و مد نظر قرار دادن هماهنگی ظاهری و نمایی ساختمان با سازه و ساختمانهای مجاور.
-جهت وزش بادهای زمستانی و نیز جهت و نحوه تابش آفتاب بر سطح نما.
-و درنهایت گسترش علم و فناوری ارتباطات، برای بهره گیری از وسایل وتجهیزات مدرن ومصالح نوین و نیز ایده گرفتن از نماسازی سایر کشورهای دارای سبکهای خاص و پیشرفته درمعماری ساختمان، البته متناسب با شرایط محیطی و اقلیمی‌منطقه مشابه در کشور.

نکاتی که در نماسازی ساختمانهای با نمای سنگی، آجری، بتنی، شیشه‌ای و … باید رعایت

کرد:
-تمیز کردن سطح زیرین نما قبل از نما کاری طوریکه از هر نوع آلودگی (گردو خاک، شوره

زدگی، دوده گرفتگی، زنگ فلزات، باقی مانده های مصالح سطح زیرین و …) کاملاً پاک شود.
-در صورت استفاده از نماهای آجری، برای جلوگیری از جذب آب ملات توسط آجرهای نما،

زنجاب کردن آجرها و نیز بکارگیری ملات با نسبت آب و سیمان و ماسه و آهک مناسب با

قدرت چسبندگی و مقاومت مناسب. در این نوع نما، چیدن آجرها بصورت کله وراسته برای

مشارکت آجرهای نما در باربری سازه و همچنین به منظور پیوستگی آجر نما با آجرهای پشت

ِکار لازم است. البته نباید فراموش کرد که انجام نماهای آجری باید در شرایط محیطی مناسب

و با دما و میزان رطوبت استاندارد و بدون یخبندان صورت گیرد. ذکر این نکته هم لازم است که

آجر مصرفی در نمای ساختمان با آجرهایی که در دیوارهای تیغه‌ای یا باربر مصرف می‌شوند

متفاوتند. علاوه بر این، این آجرها باید فاقد هرگونه ترک خوردگی، شوره زدگی و آلودگی های

شیمیایی باشند و البته بایستی در برابر شرایط نامساعد محیطی از جمله یخبندان های

شدید مقاومت بالایی داشته باشند.
-استفاده از سیمان های ضد سولفات در نماهای بتنی، سیمانی و آجری برای مقابله با

حمله سولفاتها و جلوگیری از آسیب دیدگی و تخریب نما و در کل ساختمان لازم است.
-نصب آبچکان ها و قرنیزهای شیبدار (شیب به داخل) برای ممانعت از نفوذ آب و رطوبت به

داخل ساختمان.
-اجرای همزمان و هماهنگ دیوار چینی در نما در تمام ارتفاع ساختمان و لابند کردن آجرها.
-بند کشی صحیح و اصولی با ملات ریزدانه و پرمایه مناسب و متراکم برای زیبایی بیشتر و نیز

ممانعت از نفوذ آب و رطوبت بداخل دیوارنما و دیوار زیرین.
-استفاده از سنگهای نمای پردوام و با مقاومت بالا در برابر یخ زدگی و شرایط نا مساعد جوی

و محیطی (نور خورشید، آب و رطوبت )، با بافت و شکل مطلوب، بدون ترک خوردگی و خلل و

فرج و مهم تر اینکه از نظر قیمت دارای صرفه اقتصادی باشد.
-در صورت بکار گیری سنگهای رودخانه‌ای و سنگهای ضخیم در نماهای سنگی باید تا گرفتن

کامل ملات از قالبهای مناسب استفاده کرد.
-در صورت استفاده از سنگهای پلاک بایستی از این سنگها در برابر رطوبت یخبندان مراقبت

نمود و مواد زاید را از سطح این سنگها پاک کرده و با استفاده از یکی از روشهای زیر سنگها را

کاملاً به سطح زیرین محکم کرد: لقمه گذاری، پیچ و رولپلاک کردن، نصب سیم و اسکوپ یا

قلاب برای اتصال بهتر و محکمتر.
-در نماهای بتنی، سیمانی که در تهیه این نوع بتنها مورد استفاده قرار می‌گیرد باید، در برابر

حملات مواد شیمیایی و نیز تغییرات درجه حرارت و رطوبت دارای سرعت کسب مقاومت

بالایی باشد. در تابستان باید از سیمان با گرمای هیدراته پایین و در زمستان بر عکس باید از

سیمان با گرمای هیدراتاسیون بالا استفاده کرد. لازم به ذکر است که اختلاط بتن و حمل

ونقل، قالب بندی، ریختن وتراکم آن نیز باید به طور کاملاً صحیح و اصولی و در شرایط محیطی

مناسب و ایده‌ال هم از نظر دما و هم از نظر میزان رطوبت انجام شود.
-سنگدانه ها و به طور کلی مواد اولیه مصرفی در تهیه مصالح و ترکیبات لازم برای کار

نماسازی باید تمیز و عاری ازهر گونه نا خالصی اعم از خاک، گل و لای، ناخالصیهای معدنی و

مواد زاید بوده و در عین حال دارای مقاومت بالا و شکل و بافت مطلوب و مناسب باشند. البته

آب مصرفی در بتنها و ملاتها نیز باید عاری از انواع ناخالصی ها باشد (مثل آب آشامیدنی یا

آبهای کاملاً تصفیه شده).
-رنگ آمیزی مجدد ساختمان در مواقع لزوم؛ چراکه چند سال پس از ساخت ساختمان، تحت

تاثیر شرایط جوی و محیطی رنگ ساختمان دچار تغییرات فیزیکی و شیمیایی شده و کیفیت و

حالت مطلوب اولیه خود را ازدست داده و نیاز به بازسازی (رنگ آمیزی مجدد) دارد.
-آماده سازی سطح زیر کار برای نما سازی: بسته به نمایی که قرار است استفاده شود

سطح زیر کار باید قبل از احداث نما، بند کشی، کرم بندی، شمشه گیری، خراشیده یا آجدار

شود و یا در صورت نیاز توری سیمی ‌و یا توری مرغی نصب شود و سطح آن هموار و شاید هم

ناهموار شود( برای اتصال بهتر نما و سطح زیر کار)، تمیز کردن و پاک کردن سطح زیرین از هر

گونه آلودگی مثل لکه ها، اضافه ها و باقی مانده مصالح، دوده ها و گرد و خاک و … امری

کاملاً ضروریست. و در صورت وجود خرابی و نقصان در سطح زیر کار باید آسیب دیدگی های آن

به طور کامل بر طرف شود و بعد کار نما سازی روی آن صورت گیرد زیرا در غیر این صورت این

خرابیها به مرور زمان به نما هم منتقل شده و باعث آسیب دیدگی آن می‌شود.
-در صورت نیاز استفاده از عایقهای رطوبتی و حرارتی در نما و ممانعت از نوسانات شدید

دمایی در مصالح نما خصوصاً در زمان گیرش آنها امری کاملاً اجباری است.
-رنگ آمیزی و ضد زنگ کردن شبکه های فلزی که در ماتریسها و ملاتهای سیمانی یا آهکی و

یا گلی قرار می‌گیرند، ضروری است.
-کاستن از فاصله زمانی و مکانی بین ساخت بتن و ریختن آن در قالب مورد نظر و متراکم کردن

آن در نماهای بتنی لازم است.
-بتن ریزی در میزان رطوبت و دمای مناسب محیطی؛ بهترین دما برای بتن ریزی بین ۲۰ تا ۴۰

درجه سانتی گراد است، که این نوسان دما بستگی به دمای محیط موقع بتن ریزی دارد.
-باید سعی شود که دمای آب مصرفی برای ساخت بتن یا ملاتها، در مراحل مختلف یکنواخت

باشد.
-همواره باید این نکته را مد نظر داشت که علل خرابی نماهای سنگی (سنگهای بادبر،

مکعبی، لایه‌ای، رودخانه‌ای، سنگ پلاک (لوحه سنگ)، چند وجهی‌های منظم و نا منظم و …)

یکی از عوامل زیر است: نصب کردن ناصحیح سنگهای نما – استفاده از مصالح غیر استاندارد

– اتصال و پیوستگی نا مناسب بین سنگهای نما و سطح زیر کار. پس باید سعی شود که

هیچکدام از کارهای غیر اصولی فوق انجام نگیرد که هم نما و هم مجموعه ساختمان دچار

نقصان و خسارت جزیی یا کلی شوند. نا گفته نماند که نم و رطوبت یکی از دلایل پیوستگی

ناقص بین سنگهای نما و سطح زیر کار است، بنابراین خشک نگه داشتن سطح تماس این دو

چه در زمان اجرا و چه بعد از آن کاملاً ضروری است.
-در نما سازی های آجری بند کشی بین ردیفها به دو دلیل زیر باید به طرز کاملاً صحیح انجام

شود: زیبایی هر چه بیشتر نمای ساختمان – ممانعت از نفوذ آب، رطوبت، تغییرات یکباره و

شدید دما، بخارت و گازهای مخرب، و اسیدی موجود در هوای محیط بداخل سیستمهای

پوششی محافظ و جدا کننده ساختمان خصوصاً دیوارها.

3 – عوامل ایجاد کننده اغتشاش و ناهماهنگی در بدنه شهری
مواردی که باعث اغتشاش و ناهماهنگی در بدنه شهری می شوند به شرح زیر می باشند :
الف) اعمال سلیقه و دخالتهای غیرکارشناسانه شامل :
۱- حکمیت فرهنگ ساخت و ساز غیرحرفه ای (بساز بفروشی)
۲- اعمال سلیقه مالک یا کارفرما
۳- عدم استفاده از نظریات کارشناسان معمار در طراحی و اجرا
۴- هنرنمایی اغراق آمیز برخی از طراحان
ب) ضعف تئوریک :
۱- عدم آگاهی به اصول معماری ایران
۲- عدم به کارگیری مدولاسیون
ج) ناهنجاریهای مربوط به عدم رعایت اصول طراحی بنا
۱- عدم همخوانی فرم و کاربری
۲- الحاقات زائد و غیراصولی
۳- استفاده از گرایش های معماری بی ارزش و بی هویت

منابع:

1 –دانلود مهندسی معماری و عمران http://www.arshadownload.com

2 – مینا جام http://minajam.ir

3 – دفتر معماری ماترن http://www.facade-interior.com

4 – گروه معماری پارس کد http://www.parsacad.com

5 - http://www.fironstone.com

6 - http://www.otag.ir

آیا می دانید:

     چرا برای نقشه های شهرداری باید چک لیست داشته باشیم؟
    نداشتن چک لیست چه مشکلاتی ایجاد می کند؟
    روند دریافت پروانه ساخت از دفتر خدمات الکترونیک شهر چگونه است؟
    چه نکاتی را در تهیه نقشه های معماری شهرداری رعایت کنیم که نقشه ها توسط دفتر خدمات الکترونیک برگشت داده نشود؟
برای طراحی نقشه های معماری شهرداری، بهتر است چک لیستی از مواردی که باید در نقشه ها رعایت شود، داشته باشیم و بر اساس آن طراحی را پیش ببریم. اما چرا باید برای تهیه نقشه های شهرداری چک لیست داشته باشیم؟ برای اینکه پاسخ این سوال را بدهیم اول باید ببینیم روند کار تایید نقشه و صدور پروانه ساخت در دفتر خدمات الکترونیک چگونه است؟
روند کار در دفتر خدمات الکترونیک به این صورت است که ابتدا مالک برای تشکیل پرونده و دریافت دستور نقشه اقدام می کند، پس از طی مراحل اداری دستور نقشه صادر و به مالک تحویل داده می شود. پس از آن مالک به دفاتر معماری مراجعه می کند و طراحی ملک خود را به آنها واگذار می کند. طراح باید براساس دستور نقشه و ضوابط شهرداری، نقشه های معماری را طراحی کند و پس از تکمیل آنها، پرینت نقشه ها را به همراه CD فایل اتوکد نقشه ها به دفتر خدمات الکترونیک ارسال کند. کارشناسان دفتر خدمات نقشه ها را بررسی کرده و اگر تمام ضوابط رعایت شده باشد، نقشه ها را تایید می کنند و ادامه روند اداری برای صدور پروانه انجام می شود. اما چنانچه نقشه ها با ضوابط انطباق نداشته باشد، آنها را برگشت داده و طراح موظف است آنها را اصلاح کند. گاها پیش می آید که این روند رفت و برگشت نقشه ها چند بار اتفاق می افتد، چرا که مواردی که باید در نقشه رعایت شوند بسیار زیادند، وقتی یک طراح شروع به طراحی نقشه های معماری شهرداری می کند، ممکن به علت تعدد و پراکندگی نکات، مواردی را فراموش کند. نقص مدارک و عدم رعایت ضوابط باعث برگشت نقشه از دفتر خدمات الکترونیک شهر می شود و تبعاتی که این موضوع می تواند داشته باشد یکی از دست رفتن زمان است و دیگری تحمیل هزینه اضافی بابت هر بار ارسال نقشه به دفتر خدمات است. اگر تعداد دفعات برگشت نقشه زیاد شود و یا اشتباهات فاحشی در نقشه ها باشد، اعتبار معمار زیر سوال می رود و حتی می تواند باعث از دست دادن پروژه شود.
اینجاست که اهمیت چک لیست مشخص می شود. وقتی چک لیست باشد، طراح بر اساس آن نقشه ها را کنترل می کند تا مطمئن شود که چیزی از قلم نیفتاده، و اگر هم اشتباهی پیش بیاید، آنچنان بزرگ نخواهد بود که اعتبار و آبروی طراح یا دفتر معماری را خدشه دار کند.
حال می خواهیم بدانیم که در تهیه چک لیست چه مواردی را باید در نظر بگیریم؟ قبل از اینکه به این موضوع بپردازیم، اول نکات و ضوابطی را که در نقشه های معماری شهرداری باید رعایت کرد بررسی می کنیم.

چه نکاتی در تهیه نقشه های شهرداری باید رعایت شوند؟
1- نقشه ها و مدارک الزامی جهت ارائه به دفتر خدمات
•    جدول متراژ بنا
•    سایت پلان
•    پلان ها (زیرزمین ها، همکف، طبقات، خرپشته، بام)
•    کلیه نماها
•    کلیه مقاطع (حداقل ارائه یک مقطع از راه پله الزامی بوده و بایستی در هماهنگی کامل با پلان ها باشد)
نکته: درج اندازه گذاری و رقوم ارتفاعی به طور کامل در تمامی نقشه ها الزامی است.

1-1-    جدول متراژ بنا چیست؟
جدولی است که متراژ و تعداد فضاها براساس نوع کاربری و به تفکیک طبقه در آن درج می شود. همچنین تمامی مشخصات ملک از جمله شماره پرونده، موقعیت، مشخصات ثبتی، مساحت زمین، حوزه و تعداد پارکینگ، نوع سازه و تاسیسات باید در آن مشخص گردد.
مواردی که در این جدول باید ذکر شود به شرح زیر است:
-    نام مالک
-    آدرس ملک
-    منطقه شهرداری که ملک در آن قرار دارد
-    نوع پروانه
-    شماره پرونده
-    پلاک ثبتی
-    درصد تراکم
-    مساحت و ابعاد زمین طبق سند
-    مساحت و ابعاد زمین پس از اصلاحی
-    نوع سازه
-    نوع تاسیسات
-    متراژ و تعداد واحدهای مسکونی در هر طبقه
-    متراژ و تعداد واحدهای تجاری در هر طبقه
-    متراژ و تعداد فضای پارکینگ، لابی، سالن اجتماعات، فضای ورزشی، تاسیسات، انبار و ... در هر طبقه
-    متراژ فضای پله و آسانسور در هر طبقه
-    متراژ کل هر طبقه
-    متراژ کل بنا
-    تعداد پارکینگ مورد نیاز
-    تعداد پارکینگ تامین شده و کسری پارکینگ

1-2-    در سایت پلان چه مواردی باید در نظر گرفته شود؟
-    وضعیت همجواری ها (طول پیشروی و رعایت پخ، تعیین قدمت بنا به صورت حدودی)
-    درج ترازهای چهارگوشه و وسط اضلاع زمین
-    ابعاد کامل زمین و زوایای مربوطه
-    اندازه درز انقطاع
-    علامت شمال
-    نمایش محل ورودی های پیاده و سواره
-    عرض گذرهای مجاور
-    درج محل درخت های مجود در سایت و معبرهای مجاور (در محل خودروها، رمپ ها، پارکینگ ها، محل احداث بنا): در مورد درخت های موجود در سایت، باید بن درخت و فاصله آن تا اضلاع زمین، محدوده گودبرداری و رمپ ها مشخص شود.

1-2-1- چرا تراز چهار گوشه و وسط اضلاع زمین باید در سایت پلان درج شود؟
از آنجا که مبنا در محاسبه ارتفاع طبقات، تعداد پله ها و طول رمپ، تراز زمین می باشد، مشخص کردن و درج تراز چهار گوشه زمین و وسط اضلاع، در نقشه ها اهمیت زیادی دارد؛ به خصوص در زمین های شیبدار که هر نقطه از زمین دارای کدی متفاوت است، باید اندازه مبنا در محاسبات رمپ و پله و همچنین کف طبقات مشخص باشد.

1-2-2- درز انقطاع چیست و چگونه محاسبه می شود؟
درز انقطاع فضایی خالی بین دو ساختمان مجاور یکدیگر می باشد که به منظور جداسازی سازه دو ساختمان در نظر گرفته می شود. این درز برای جلوگیری از برخورد و ضربه سازه های مجاور به یکدیگر در هنگام زلزله و تشدید آسیب ها می باشد.
اندازه درز انقطاع برابر است با یک صدم ارتفاع کل ساختمان از روی فنداسیون تقسیم بر دو، که باید در هر طرف زمین که ساختمان همسایه وجود دارد در نظر گرفته شود.
درز انقطاع = 100/1 ارتفاع کل ساختمان از پی / 2

1-2-3- چه تعداد ورودی های پیاده و سواره باید داشته باشیم؟
هر زمین در هر بر فقط یک دسترسی پیاده و یک دسترسی سواره می تواند داشته باشد. مگر آنکه طول بر بیشتر از 20 متر باشد. در این صورت می توان دو ورودی سواره در نظر گرفت.

2- سطح اشغال و ابعاد حیاط چگونه محاسبه می شود؟
دو نوع زمین داریم. زمین شمالی که معبر سمت جنوب آن قرار دارد. زمین جنوبی که معبر سمت شمال آن قرار دارد. در هر دو حالت حیاط باید سمت جنوب زمین باشد. برای محاسبه طول قسمت ساخت (سطح اشغال)، طول زمین را ضرب در 60% می کنیم. در زمین های با طول بیشتر از 20 متر به این عدد 2 متر اضافه می کنیم که به آن طول 60%+2 گفته می شود. این محدوده در قسمت شمالی زمین محدوده ساخت و مابقی در جنوب آن حیاط می باشد.
به عنوان مثال اگر زمینی با طول 25 متر و عرض 10 متر داشته باشیم:
25*60 / 100 = 15
15+2=17 m
سطح اشغال ما محدوده ای است با ابعاد 17*10، و حیاط به ابعاد 8*10متر می باشد.

3- پیش آمدگی ساختمان چیست؟
-    پیش آمدگی تنها در زمین هایی که سطح اشغال آنها مشرف به گذر باشد و گذر بالای 12 متر داشته باشد، مجاز به احداث آن می باشیم.
-    احداث باران گیر به عنوان پیش آمدگی در سقف بام حداکثر 90 سانتیمتر مجاز است و جزء زیربنا محسوب نمی شود.
-    حداقل ارتفاع زیر پیش آمدگی نسبت به که 5/3متر می باشد.
-    متراژ اضافه شده توسط پیش آمدگی در کنترل مساحت سطح اشغال در زمین های بالای 200 متر دخیل نبوده و جهت کنترل، مساحت سطح اشغال ساختمان را بدون کنسول در نظر می گیرند و سپس مساحت کنسول (پیش آمدگی) به مساحت سطح اشغال اضافه می گردد.
پیش آمدگی از امتدادی که برای ساختمانها معین شد، حساب خواهد شد ولواینکه بنا در این امتداد نباشد. طول پیش آمدگی هر ساختمان در هر طبقه از درصد زیربنای آن طبقه تبعیت می نماید. اگر بلوک مجاور بصورت زمین یا ساخته شده 60% بیشتر احداث نموده باشد می توان به اندازه ی 2+60% ساختمان (زیربنا) دانست و اگر پلاک مجاور کمتر از 60% بود می توان بعد از 60% با زاویه 45 درجه تا دو متر اضافه احداث نمود. کارگذاردن در و پنجره که به طرف گذر باز و در موقع باز شدن از سطح نما تجاوز نماید، ممنوع است. ریزش آب ناودان در پیاده رو ممنوع است و باید از زیر سطح پیاده رو عبور نماید. نصب لوله بخاری به دیوار خارجی مشرف به گذر یا خروج آن از دیوار ممنوع است. نصب پله جلوتر از امتداد ابنیه ممنوع است مگر در اثر تغییر تراز خیابان این عمل الزامی باشد و با موافقت شهرداری. در خیابانهای بیش از 8 متر تعداد پیش آمدگی 2/1 عرض پیاده و حداکثر 20/1 متر است و ارتفاع کمتر از 3 متر نباشد. کنسول در ارتفاع 4/2 متر مانند پیلوت از کف پیاده نباید به میزان 3/1 عرض پیاده رو و حداکثر 60 متر بیشتر شود. پیاده رو 6/1 عرض خیابان است. کنسول راه پله فقط می تواند در ارتفاع 20/2 یا 40/2 از کف باشد و حداکثر 70 سانتی متر پیش آمدگی و عرض 3 متر کنسولهای احداثی در خیابان جزو تراکم ساختمانی نیست. تراس اگر از طرفین باز باشد نصف مساحت جزو سطح طبقات محسوب می شود. تراس اگر از طرفین بسته باشد 3/2 مساحت آن جزء سطح طبقات است. تراس از کلیه جهات بوسیله دیوار یا شیشه مسدود باشد کلاً جزء سطح زیربنا است.

4- محدودیت ارتفاع ساختمان چگونه است؟
ساختمانهای در خیابانهای با عرض 30 متر یا بیشتر تا 30 متر ارتفاع به رعایت محدودیت نیاز ندارند. ارتفاع ساختمانهای در خیابان با عرض کمتر از 30 متر نباید از عرض خیابان تجاوز کند. در صورت تجاوز به همان میزان باید عقب نشینی کند.: دید 45 درجه ارتفاع ساختمانها با دو یا چند بر با گذرهای کمتر از 30 متر، در گذرگاه به ارتفاع پیلوت + دو طبقه مجاز است و از طبقه سوم باید به اندازه 5/3 متر از گذرگاه عقب نشینی کند. طبق ضوابط طول گذرگاهی که افزایش یافته ارتفاع را افزایش دهد و در صورت تجاوز مجدد ارتفاع بیش از 32 متر باید یازای هر طبقه 4 متر عقب نشینی کند. اگر عرض خیابان بین 12 و 30 متر بود محدودیت ارتفاع ندارد. اگر عرض خیابان بین 7 و 12 متر بود بیش از 32 متر ارتفاع بازای هر طبقه اضافه ارتفاع بایستی 4 متر عقب نشینی کند.

5- تعداد پارکینگ مورد نیاز چگونه به دست می آید؟
برای اینکه بدانیم چه تعداد پارکینگ نیاز داریم، باید تعداد و متراژ واحدها را داشته باشیم. برای هر واحد با متراژ تا 150مترمربع 1 واحد پارکینگ، برای هر واحد 150 تا 250 مترمربع 5/1 پارکینگ و برای هر واحد بالای 250مترمربع 2 واحد پارکینگ در نظر می گیریم.
5-1- 5/1 واحد پارکینگ به چه معناست؟
برای تامین 5/1 پارکینگ دو راه وجود دارد. اول اینکه می توانیم به ازای هر دو واحد 150 تا 250 مترمربعی، 3 واحد پارکینگ در نظر بگیریم. دومین روش تامین پارکینگ به صورت مزاحم (پشت سر هم) می باشد.

6- ابعاد هر واحد پارکینگ چقدر است؟
ابعاد پارکینگ یک خودرو 5/2*5 متر می باشد. ابعاد پارک دو خودرو 5/4*5 است و برای سه خودرو 5/6*5 در نظر می گیریم. فضای چرخش و مانور خودرو باید ابعادی معادل 5*5 داشته باشد و مسیرهای عبور خودرو حداقل 5/3متر باشد.

7- نحوه محاسبه طول رمپ چگونه است؟
شیب رمپ ها با توجه به نوع استفاده آن متفاوت است. شیب رمپ اتومبیل 15% و شیب رمپ معلول 8% است. برای محاسبه طول رمپ، ارتفاع دو سطح را تقسیم بردر شیب رمپ می کنیم.
به عنوان مثال برای محاسبه رمپ پارکینگی که از سطح خیابان (کد صفر) به زیرزمین با کد 5/1- متر می رود به صورت زیر عمل می کنیم:
1.5 / 0.15 = 10m
طول رمپ در این مثال 10 متر می باشد.
همچنین لازم به ذکر است که اگر رمپ قوسی در نظر می گیریم، شعاع قوس باید 5متر باشد.

8- در طراحی مشاعات چه مواردی را باید در نظر گرفت؟
-    ورودی برای پارکینگ با بیش از 25 واحد پارکینگ برابر 5 متر و برای کمتر از آن، 50/3متر می باشد.
-    پیش فضای لازم برای آسانسورهای ویلچر بر در زیرزمین 150*150 سانتیمتر و برای آسانسورهای برانکاردبر 150 سانتیمتر با عمق 210 سانتیمتر می باشد.
-    ابعاد چاه آسانسور را حداقل 60/1*00/2 متر در نظر می گیریم.
-    ایجاد دسترسی مستقیم ساکنین طبقات به حیاط از طبقه همکف و یا زیرزمین (با توجه به شیب زمین و عدم مشرفیت) الزامی است.
-    رعایت حدفاصل درب و فضاهای ارتباطی مشاعات مانند راهروها، لابی ها و راه پله و آسانسور و ... با پارکینگ ها به میزان 80 سانتیمتر الزامی است و در صورتی که درب انبارها به محل ایست پارکینگ ها باز شوند، حداقل رعایت حدفاصل 50 سانتیمتری با حدود اختصاص داده شده به پارکینگ الزامی می باشد.
-    رعایت راه عبور پیاده جهت دسترسی به راه پله و سایر فضاهای مشاعی، الزامی است.
-    تامین دسترسی مناسب برای استفاده معلولین الزامی است. به همین منظور چنانچه ورودی ساختمان دارای اختلاف ارتفاعی بیش از 10 سانتیمتر از کف معبر یا حیاط باشد، باید جک معلول و یا رمپ با شیب 8% در نظر گرفت. همچنین ارتفاع پله ها نباید از 17 سانتیمتر بیشتر باشد.
-    ضخامت دیوارهای بیرونی و همچنین دیوار اطراف فضاهای مشاع مثل راه پله و آسانسور، دیوار مشترک واحدها، دیوار اتاق تاسیسات و دیوار لابی و راهرو های مشاع 20 سانتیمتر است.
-    دیوارهای داخلی هر واحد و دیوار انبارها 10 سانتیمتر می باشد.
-    در زیرزمین و به تعداد واحدها باید انباری تعبیه کرد.

9- ارتفاع مفید طبقات چقدر می باشد؟
-    در طبقات زیرزمین ساختمانها، ارتفاع مفید (کف تا زیر سقف و بدون احتساب ضخامت سقف) حداقل 40/2 متر می باشد.
-    برای فضای مسکونی، حداقل ارتفاع مفید (تا زیر سقف و بدون احتساب ضخامت سقف) 60/2 می باشد.
-    ارتفاع طبقات تا حداکثر 40/3 متر (کف تا کف) می تواند باشد. لازم به ذکر است که ارتفاع طبقات بسته به تعداد پله ها و کاربری فضا متفاوت می باشد. در عموم نقشه ها با توجه به ابعاد باکس پله و در نظر گرفتن 18 پله با ارتفاع 17 سانتیمتر، ارتفاعی معادل 06/3 متر به دست می آید، که با کسر 30 سانتیمتر ضخامت سقف، ارتفاع مفید 76/2 متر می شود.
9-1- ابعاد راه پله چقدر می باشد؟
ابعاد داخل به داخل راه پله 50/2*80/4 متر می باشد.
عرض هر بازوی پله 20/1 متر می باشد و با احتساب 10 سانتیمتر چشم پله، عرض باکس پله 50/2 متر به دست می آید.
طول باکس پله با در نظر گرفتن 9 پله با کف 30سامنتیمتری در هر بازوی پله (40/2 متر) و دو پاگرد با عرض 20/1 در هر سمت، 80/4 به دست می آید. مسلم است که با افزایش تعداد پله ها، این طول افزایش خواهد یافت.
ارتفاع هر پله برابر 17 سانتیمتر می باشد. در ساختمان هایی که دسترسی معلول الزامی نیست، می توان ارتفاع پله را 18 سانتیمتر در نظر گرفت. عرض کف پله بین 28 تا 30 سانتیمتر می باشد، که با توجه به ارتفاع پله و بر مبنای فرمول زیر محاسبه می شود:
اندازه کف پله + دو برابر ارتفاع آن = 63/0 تا 64/0 متر

10- عرض استاندارد هر یک از فضاها چقدر باید باشد؟
-    حداقل عرض اتاق خواب 70/2 متر می باشد.
-    حداقل عرض آشپزخانه 2متر می باشد.
-    حداقل عرض سرویس بهداشتی و حمام 20/1متر است.
-    حداکثر عمق تراس 2 متر می باشد.

11- ابعاد فضاهای تاسیساتی چقدر می باشد؟
-    برای تاسیسات پمپخانه منابع ذخیره آب اضطراری و آتش نشانی و اتاق دیزل ژنراتور برق اضطراری، تعبیه فضایی به مساحت تقریبی 35 مترمربع مورد نیاز است، که باید دارای دسترسی مناسب با حداقل عرض 80 سانتیمتر باشد.
-    پیش بینی فضایی جهت موتورخانه مرکزی با مساحت کافی (حداقل 40 مترمربع) در ساختمان هایی که دارای تاسیسات مرکزی می باشند.
11-1-  برای چه فضاهایی باید داکت یا دودکش در نظر گرفت، و ابعاد آنها چقدر می باشد؟
-    تعبیه داکت های تاسیسات مکانیکی در مجاور هر کدام از سرویس های بهداشتی و آشپزخانه ها، به ابعاد حداقل 60*40 سانتیمتر الزامی است.
-    تعبیه داکت برق در مجاور فضاهای مشاع (راهروهای عمومی) به ابعاد حداقل 30*80 سانتیمتر و با در نظر گرفتن دسترسی مناسب الزامی است.
-    تعبیه داکت دودکش موتورخانه در صورت وجود تاسیسات مرکزی در ساختمان حداقل به ابعاد مفید 60*60 سانتیمتر برای هر دودکش ضروری است.
-    در صورت استفاده از کولر آبی به منظور تامین شرایط محیطی مناسب در واحدها، پیش بینی تراس به منظور قرارگیری کولر آبی با نماسازی مناسب و مورد تایید مراجع ذیصلاح در بناهای با ارتفاع بیش از 5 طبقه مسکونی الزامی می باشد.

12- در چه مواقعی می توانیم از پاسیو جهت نورگیری استفاده کنیم؟
زمین ها و قطعات شهری عموما یا شمالی هستند و یا جنوبی. زمین های جنوبی از هر دو وجه شمال و جنوب می توانند نور مستقیم بگیرند. اما در زمین های شمالی فقط از جبهه جنوبی می توانیم نور بگیریم. و در جبهه شمال حیاط همسایه قرار دارد که تعبیه پنجره در آن ضلع مجاز نیست. بنابراین به منظور نورگیری فضاهایی که در جبهه شمالی قرار می گیرند، استفاده از پاسیو لازم است. همچنین در زمین های جنوبی، چنانچه چند واحدی طراحی شوند، فضاهایی که در وسط قرار می گیرند نیاز به پاسیو برای نورگیری دارند.
12-1- ابعاد پاسیو چگونه محاسبه می شود؟
مساحت پاسیو از فرمول زیر محاسبه می شود:
مساحت هر طبقه – (مساحت مبنا * 60%) = مساحت پاسیو
مساحت طبقه برابر است با عرض بنا در طول سطح اشغال(60%+2)
در تعیین ابعاد طول و عرض پاسیو نکات زیر را باید مدنظر قرار داد:
-    فاصله دیوار پنجره دو فضای اصلی از دو واحد مجزا حداقل 6 متر باشد. (فضای اصلی شامل اتاق خواب و پذیرایی می باشد)
-    فاصله دیوار پنجره یک فضای اصلی و یک فضای فرعی از دو واحد مجزا، حداقل 4متر باشد. (فضای فرعی شامل آشپزخانه می باشد)
-    فاصله دیوار پنجره دو فضای فرعی از دو واحد مجزا، حداقل 4متر می باشد.

چک لیست نقشه های معماری باید چگونه باشد؟
اولین قسمت مربوط به اطلاعات مالک و ملک و وضعیت موجود آن می باشد. مواردی همچون نام ملک، مشخصات ثبتی ملک، مساحت، ابعاد و تراکم زمین، عرض گذر.
در قسمت دوم چک لیست، مواردی که باید در نقشه ها در نظر گرفته شود، براساس ضوابط و مقررات موجود لیست شده و توضیحات مورد نیاز برای هر یک ارائه می شود. همچنین ستونی جهت کنترل و تایید یا عدم تایید هر یک در نظر گرفته می شود.
در این قسمت موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
1)    آیا ملک نیاز به پیش آمدگی دارد؟
2)    وضعیت همجواری ها مشخص شده است؟ (پیشروی، قدمت و پخ)
3)    آیا ملک نیاز به پاسیو و تراس دارد؟
4)    ابعاد پاسیو و تراس چقدر است؟
5)    آیا ملک محدودیت ارتفاع دارد؟
6)    آیا ملک نیاز به رامپ دارد؟
7)    شیب رامپ و طول آن چقدر است؟
8)    آیا ملک نیاز به زیرزمین دارد؟
9)    ارتفاع پیلوت و زیرزمین چقدر است؟
10)    ارتفاع طبقات چقدر می باشد؟
11)    نوع  سازه و ابعاد ستون چقدر است؟
12)    ابعاد آسانسور و پله  چقدراست؟
13)    ملک چند ورودی دارد و درکدام جهات؟
14)    مقدار درز انقطاع چقدراست؟
15)    تعداد پارکینگ مورد نیازچقدر است؟
16)    چند عدد پارکینگ تامین شده است؟
17)    60%طول زمین به اضافه 2 چقدراست؟
18)    مساحت 60% زمین چقدر است؟
19)    سرویسها داکت دارند؟ابعاد آنها چقدراست؟
20)    آشپزخانه داکت دارد؟ آبعاد آن چقدر است؟
21)    دودکش ها
22)    نوع تاسیسات گرمایش و سرمایش چیست؟
23)    ابعاد فضای تاسیسات چقدر است؟
24)    عرض اتاق خواب چقدراست؟
25)    عرض آشپزخانه چقدر است؟
26)    عرض سرویس چقدراست؟
27)    آیا تراز چهار گوشه بنا و وسط اضلاع درج شده؟
28)    کروکی ملک به چه صورت است؟

نمونه چک لیست معماری به این مطلب پیوست شده که می توانید دانلود کنید.
چك ليست معماري

 ضمن تبریک سال نو و آرزوی سلامتی و بهروزی در سال جدید برای همه هموطنان لازم به یاد آوری است که رعایت نکات ایمنی بسیار ساده زیر میتواند افزایش آسودگی خاطر همکاران گرامی و ایمنی شهروندان عزیزمان را در تعطیلات نوروزی به همراه داشته باشد .